De liefde zichtbaar

Overweging op de 33e zondag door het jaar (jaar C)

Werelddag van de armen

Lezingen: Maleachi 3,19-20a; 2 Tessalonicenzen 3,7-12; Lucas 21,5-19

Bij een vrouw van 43 jaar is kanker aan de alvleesklier geconstateerd. De laatste maanden is ze in en uit het ziekenhuis geweest. Maar nu zeggen de artsen dat ze niets meer voor haar kunnen doen. Ze kiest ervoor – in overleg met haar familie – om de laatste weken thuis te zijn. Het zijn zware weken geworden, vanwege de intensieve zorg, maar ook omdat afscheid nemen nu eenmaal moeilijk is. Toch zijn het ook heel goede weken geworden, omdat de onderlinge nabijheid en het toegroeien naar elkaar veel intenser worden beleefd. Met het naderende afscheid voor ogen is het een goede beslissing geweest om deze vrouw thuis te laten sterven.

Foto: Pexels.com

Het nemen van een juiste beslissing is in alle omstandigheden en belangrijk gebeuren. Maar met het einde voor ogen is het van nog groter belang om een goede keuze te maken. Vandaag gaat het in de schriftlezingen over het maken van de juiste keuze, en die keuze moet gemaakt worden met – zo horen we – het einde in zicht.

Niet uitstellen

Bij de profeet Maleachi wordt gesproken overeen dag, waarop een einde komt aan de heerschappij van de hoogmoedige en onrechtvaardige mensen. Het is een dag, waarop een oordeel wordt geveld. Maar wie de gerechtigheid nastreeft, heeft niets te vrezen. Je kunt je afvragen, of de profeet een specifieke dag voor ogen had, waarop dit alles moest gebeuren. Misschien gaat het hem veel meer erom, de mensen uit te dagen tot het maken van een keuze. En die keuze moet je nu maken, niet uitstellen tot het te laat is. Een goede keuze immers, zo leert ons de ervaring, wordt altijd gemaakt op het juiste moment. Kiezen voor gerechtigheid, strijden tegen onrecht: dat doe je altijd in de concrete omstandigheden die zich aan je voordoen.


De goede keuze op het juiste moment, daarover gaat het ook in de lezing uit de Paulusbrief. U moet zich voorstellen, dat de eerste christenen leefden in de sterke verwachting van de wederkomst van Jezus. En in Thessaloniki waren er een aantal, die deze wederkomst zo spoedig verwachtten, dat ze het niet meer nodig vonden om zich in te spannen voor hun levensonderhoud. Het einde is immers toch nabij! Maar Paulus gaat daar niet in mee. We weten namelijk niet precies wanneer de Heer terugkeert. En tot die tijd moet je gewoon werken voor je levensonderhoud. Dat is – in deze omstandigheden – de juiste keuze.

En precies daarover gaat het ook in het evangelie. Aanleiding voor de bespiegelingen van Jezus zijn de opmerkingen van een paar mensen over de pracht van de tempel in Jeruzalem. Hij zegt: 'Staar je daar nou niet op blind, want hoe mooi ook, ook deze tempel zal verwoest worden.' Zijn toehoorders zijn gechoqueerd. Dat kan toch niet! Nou, het kan nog erger. Want niet alleen deze prachtige tempel, ook de onderlinge relaties tussen mensen – waar je tot nu toe alle vertrouwen in had – zullen ondersteboven worden gehaald. En ook dan komt het erop aan om de juiste beslissing te nemen. Laat je niet van de wijs brengen. Ook niet als je in verdrukking komt te zitten. Vertrouw in zulke omstandigheden op het goede dat je zelf altijd hebt nagestreefd. Vertrouw erop, dat het goede uiteindelijk sterker zal zijn dan het kwaad, dat gerechtigheid het zal winnen van het onrecht, en dat het leven duurzamer is dan de dood. Juist in moeilijke omstandigheden kan dit geloof je kracht geven en uithoudingsvermogen tot er betere tijden komen. Vertrouwen op je geloof in mij, zegt Jezus, dat is de juiste beslissing in zware tijden.

De liefde zichtbaar

Maar ook in minder zware tijden is dat natuurlijk een juiste keuze. In het hier en nu, dus in de concrete omstandigheden van ons leven, moeten wij de verantwoordelijkheid voor het dagelijkse doen en laten waar maken. Soms gebeurt dat door op te komen voor mensen die onvoldoende hun eigen rechten kunnen vertegenwoordigen. Vandaag, op de Werelddag van de armen, roept paus Franciscus ons op te groeien in betrokkenheid op de nood van concrete personen en om armen hoop te geven. Daarvoor is een volgehouden inzet nodig. De armen, zegt de paus. 'komen naar ons toe, omdat we hen eten geven, maar wat ze werkelijk nodig hebben is meer dan ons aanbod van een boterham of warme maaltijd. De armen hebben onze handen nodig om ze op te tillen, onze harten om weer genegenheid te voelen, onze aanwezigheid om eenzaamheid te overwinnen. In één woord: ze hebben liefde nodig.'

Maar vaak wordt liefde zichtbaar in kleine en simpele dingen. Een uurtje oprecht luisteren naar de vrouw die al twee jaar weduwe is, maar van wie niemand nog wil horen, dat ze haar man erg mist. Of de dagelijkse zorg voor je gezin, waarin je je trouw en liefde voor partner en kinderen wilt uitdrukken. Het enthousiasme waarmee de dirigent van de fanfare zijn muzikanten weet mee te voeren naar een overtuigende uitvoering. De zorgvuldige diagnose en de menselijke aandacht waarmee de arts zijn patiënt door het proces van genezing loodst. Of de volgehouden trouw waarmee de secretaresse van de dorpsraad de notulen verzorgt en de verjaardagskaarten verzendt.

Zo kunnen wij – ook in het gewone leven van alledag – laten zien, dat uiteindelijk de goede krachten het zullen winnen van alle achteloosheid en desinteresse, dat oprechte aandacht en medeleven uiteindelijk sterker zullen zijn dan wanhoop en chaos. Vertrouwen op de belofte van Jezus, dat het leven sterker is dan de dood – daarin standvastig zijn, dat geeft kracht, dat biedt uitzicht.