11 april 2021

Je beeld herzien

 Overweging op de 2e zondag van Pasen (B)

Lezingen: Handelingen 4,32-35; Johannes 20, 19-31

Afbeelding:
www.augustinusparochie.nl
Als je voor het eerst samenkomt met een nieuwe groep, in een nieuwe klas of met nieuwe collega's, dan is het altijd aftasten. Hoe liggen de onderlinge verhoudingen? Wie komt sympathiek over? Is er een druktemaker in de groep? Wie houdt zich op de achtergrond? Gaandeweg leer je elkaar beter kennen en weet je wat je aan elkaar hebt. Onderling vertrouwen is iets dat verdiend moet worden, maar het kan evengoed beschadigd worden. Vaak gaan we daarbij uit van de gedachte: eerst zien en dan geloven.



Andere volgorde

Jezus nodigt ons vandaag uit om de omgekeerde volgorde te hanteren. Eerst geloven, dan zien. Deze ongebruikelijke volgorde vraagt het nodige lef. Waar je uitgaat van 'eerst zien, dan geloven' wil je een tastbaar bewijs. In wezen kun je het zien als een uiting van wantrouwen. Pas nadat de ander heeft aangetoond, dat zij of hij betrouwbaar is ben je bereid ook inderdaad je vertrouwen te geven. Jezus echter vraagt ons de moed op te brengen een sprong in het duister te maken. Zalig die niet gezien en toch geloofd hebben. De ongebruikelijke zienswijze die Jezus ons voorstelt is niet iets wat je van de ene dag op de andere jezelf eigen maakt. Vaak is er een groeiproces nodig om tot een nieuw inzicht te komen.

Kijk maar wat er gebeurt met Tomas. De geluiden van zijn vrienden dat ze Jezus hebben gezien terwijl hij er niet bij was, vindt Tomas volkomen ongeloofwaardig. Logisch ook, want hij weet veel te goed wat er gebeurd is. Hij heeft gezien hoe het met Jezus is geëindigd. Het mooie perspectief dat Jezus had opgeroepen is geheel verdampt. Vervlogen in een teleurstellende illusie. De gruwelijke dood waarmee deze charismatische man aan zijn roemloze einde kwam heeft alle hoop de bodem ingeslagen. Dood is dood. Einde verhaal.


Herkansing

En dan zeggen de vrienden van Tomas dat deze Jezus leeft! Ja dag! Neem liever je grootje in het ootje. Hij wil met eigen ogen vaststellen, dat er geen sprake is van een persoonsverwisseling. En Tomas krijgt inderdaad een herkansing. Hij mag groeien in geloof. De ontmoeting tussen de gekruisigde Jezus en de aanvankelijk wantrouwige Tomas geeft deze leerling de kans om anders naar de werkelijkheid te gaan zien. Hij leert ervaren dat degene die gruwelijk aan zijn einde is gekomen geen ander is dan degene die hij nu in eigen persoon ontmoeten mag. De gekruisigde en de verrezene zijn een en dezelfde. Maar je moet ze ook niet los van elkaar willen zien. Pasen is niet verkrijgbaar zonder Goede Vrijdag erbij te nemen.

Het betekent dat Tomas zijn beeld moet herzien wie deze Jezus nu ten volle is. Hij is niet enkel de broze idealist die nogal triest eindigt in een oneervolle dood. Dat is hij ook, maar niet alleen dat. Hij is niet enkel de charismatische genezer die door het gewone volk op handen wordt gedragen, maar door de politieke en religieuze leiders met argusogen werd gevolgd. Dat is hij ook, maar niet alleen dat. Hij is niet enkel de lastige profeet, die Gods liefde hoger plaatst dan de ontelbare voorschriften en wetten van de farizeeën en schriftgeleerden. Dat is hij ook, maar niet alleen dat. Jezus ten volle – zo leert Tomas gaandeweg zien – is degene die in het uiterste vertrouwen op zijn hemelse Vader bereid is om een onzekere weg te gaan. Het is de broze, charismatische weg van degene die de roepstem van Gods liefde volgt tot het ultieme einde. Het einde dat geen einde blijkt te zijn.


Het beeld herzien

Dat Tomas zijn beeld herziet van wie Jezus is, is een onmiskenbaar signaal dat hij groeit in geloof. Hij laat de oude, onvolledige beeldvorming van Jezus los. En hij is bereid deze te vervangen door een nieuwe, ongekende beeldvorming. Groeien in geloof door de zaken anders te gaan zien. De bereidheid en het lef hebben om de omgekeerde volgorde te gebruiken. Niet: eerst zien en dan geloven. Maar: eerst geloven, dat wil zeggen vertrouwen, en dan gaan zien. Het betekent: wat je niet in handen hebt, leggen in de hand van de liefdevolle God. Het betekent: eerder vertrouwen op wat je hart je ingeeft dan op wat je ogen waarnemen.

Zo kunnen wij met Tomas een weg gaan van groeien in geloof. Dat is een weg die mensen nader tot elkaar brengt. Een weg die beter recht doet aan de ander dan hem langs de maatlat van onze eigen normen te leggen. Het is de weg die in het bedeesde jongetje in de klas meer kansen en mogelijkheden ziet dan hijzelf. Het is de weg van de bereidheid om mensen met schulden onvoorwaardelijk enkele duizenden euro's te geven omdat ze best zelf weten hoe ze die kunnen besteden om hun armoede te overwinnen. Het is de weg van vertrouwen om het positieve in mensen een kans te geven, ook als deze mensen nu en dan dat vertrouwen beschadigen. Het is de weg waarop mensen elkaar bij de hand nemen, ook als het een moeilijke weg is, omdat ze van elkaar weten: wat jou overkomt, kan ook mij overkomen. Het is de weg van mateloze barmhartigheid die geen grens ziet bij de dood of bij doodlopende wegen. Omdat er altijd de kans is – vertrouwen is! – dat liefde meer tot stand brengt dan alles wat een sceptisch mens maar kan bedenken. Groeien in geloof door te kiezen voor de omgekeerde volgorde: begin met vertrouwen, dan ga je de kansen vanzelf beter zien.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten