Aanpakken en bidden

Overweging bij de 29e zondag door het jaar (jaar C, Wereldmissiedag)

Lezingen: Exodus 17,8-13; Lucas 18,1-8

'Bidden? Welnee, joh. Dat is iets voor softies, hoor. Ik trek zelf mijn plan wel. Ik zorg, dat ik er kom op eigen kracht.' Dit zou zomaar een antwoord kunnen zijn van een willekeurige Nederlander, als je hem of haar in de winkelstraat zou interviewen met de vraag: bidt u wel eens? Bidden lijkt voor veel mensen een bezigheid, die niet meer past bij het levensgevoel van 2019.

Afbeelding: flickr.com

Maar misschien moeten we  niet te snel oordelen. Want bidden is er in vele variaties. We kennen de traditionele gebeden als het Onze Vader en het Weesgegroet. We kennen ook de schietgebedjes tot de heilige Antonius, als we wanhopig naar op zoek zijn iets. We kennen de psalmgebeden, de voorbeden in de kerkviering, of het stille en het meditatieve gebed. Wat al deze vormen van gebed gemeenschappelijk hebben, is dat er altijd een vorm van verlangen in wordt uitgesproken. Verlangen om iets terug te vinden, verlangen naar genezing, naar verbetering van een getroebleerde relatie, naar vrede en verzoening in de wereld waarin wij leven.

Sporen van God in het dorp

Boekrecensie van

Jacobine Gelderloos, Sporen van God in het dorp.
Nieuwe perspectieven voor kerken op het platteland  (1)

Hoe God verdween uit Jorwerd verscheen in 1996 en was vijf jaar later al aan de vijfentwintigste druk toe. Geert Mak had met zijn geschiedenis van een dorp in Friesland kennelijk precies in de roos geschoten. Los van zijn boeiende schrijfstijl kun je de vraag stellen of het boek voor velen een eindelijk bevestiging was, dat het met religie wel gedaan was in onze samenleving. Als niet alleen de stad, maar zelfs het dorp het zonder uitingen van geloof kon stellen, dan … ja dan zat er niets anders op dan God en kerk maar ten grave te dragen. Definitief.

Maar toch … Tweeëntwintig jaar na het boek van Mak presenteert theologe Jacobine Gelderloos onder de titel Sporen van God in het dorp. Nieuwe perspectieven voor kerken op het platteland een toegankelijke versie van haar dissertatie. Uit de inleiding: 'Ik hoop dat dit boek helpt om met een frisse blik naar dorpskerken te kijken. Waardoor niet alleen de diversiteit van dorpskerken in beeld zal komen, maar ook onvermoede raakvlakken ontdekt zullen worden met de wereld van kunst en cultuur, met vragen rond zorg en welzijn, de ontwikkeling van een persoonlijk wereldbeeld en leefbaarheidsvraagstukken in de context van het platteland. Want dorpskerken hebben de zoekers in onze samenleving veel te bieden.' (p. 11)

Na een feitelijke beschrijving van een viertal protestantse kerkdorpen in Groningen en twee in Brabant schetst Gelderloos de situatie van het kerk-zijn in de hedendaagse samenleving als geheel en in de culturele omstandigheden waarin we ons bevinden. Tekenend in dat geheel is de constatering dat we ons bevinden in een ongemakkelijke verscheurdheid tussen kerkelijke verlegenheid en religieus analfabetisme. Tel daarbij op de sterk veranderde sociaaleconomische verhoudingen en de vergrijzende bevolking in de dorpen, en het beeld van een tanende leefbaarheid op het platteland is compleet.