Verhaal van vreugde

Overweging op de 3e zondag door het jaar (jaar C)

Lezingen: Nehemia 8,2-4a.5-6.8-10; Lucas 1,1-4;4,14-21

Fleur is een leuke meid van zes jaar. Als ze uit school komt, dan moet ze vertellen wat er allemaal gebeurd is. Haar moeder weet dat intussen, en ze neemt de tijd om te luisteren. Het vertellen is voor Fleur een manier om de dingen op een rijtje te krijgen. Als ze die kans niet krijgt, dan zie je haar ongelukkig zitten zijn. Vertellen over de gebeurtenissen van de dag – belangrijke en minder belangrijke – is voor Fleur net zo noodzakelijk als eten, drinken en slapen. Maar ook wij, volwassenen, weten dat er verhalen zijn die verteld moeten worden. Verhalen over onze geschiedenis, onze familie-afkomst, ons dorp, onze dromen en verlangens. Het zijn verhalen, die ons leven structuur geven; verhalen die ons richting wijzen.

Afbeelding: Wikipedia

Ook in de lezingen van vandaag gaat het om zulke verhalen. Verhalen die bepalend zijn voor de manier waarop we ons leven inrichten. In de eerste lezing hebben we gehoord hoe het volk van Israël luistert naar de voorlezing door Ezra, de priester. We moeten ons verplaatsen naar ongeveer 450 voor het begin van de jaartelling. Na de terugkeer uit de ballingschap in Babylonië, 90 jaar eerder, is de wederopbouw van het land flink aangepakt. Van belang is nu, dat ook de geestelijke wederopbouw ter hand wordt genomen. Alle mannen en vrouwen, die de voorlezing konden volgen, verzamelden zich op het plein voor de Waterpoort in Jeruzalem. Iedereen luisterde met grote aandacht naar de voorlezing. Er wordt ons niet letterlijk verteld, wat er in de voorlezing wordt gezegd; enkel dat er gelezen wordt uit het boek van Gods wet. De betekenis daarvan werd uitgelegd en verklaard, zodat iedereen de lezing begreep. De mensen zijn geraakt door wat ze te horen kregen. Er is grote vreugde, geschonken door God zelf. En die vreugde – zo eindigt de lezing die wij hoorden – die vreugde is bedoeld om mensen kracht te geven.

Verhaal van kracht

Het verhaal dat Ezra voorhoudt aan de Israëlieten, is dus bedoeld om kracht te geven. Verhalen geven kracht als ze mensen raken, als ze mensen bereid zijn om ze als een leidraad voor hun leven te zien. Verhalen geven kracht, als ze richtinggevend en inspirerend zijn voor ons leven. Zoals bijvoorbeeld de dagboeken van Anne Frank of Etty Hillesum, of het levensverhaal van Nelson Mandela inspiratie en richting kunnen geven.

Een verhaal dat kracht kan geven is ook het verhaal, dat we beluisterd hebben in het evangelie. Lucas, de schrijver van het evangelie, zegt een nauwkeurig onderzoek gedaan te hebben. Hij wil een ordelijk verslag schrijven om de betrouwbaarheid van de leer van Jezus te onderbouwen. We zijn misschien te gauw geneigd dit 'verslag' als een historisch betrouwbaar verhaal te zien. Maar het gaat Lucas vooral erom, dat mensen tot geloof komen. Het evangelie is dus primair een geloofsverhaal en als zodanig is het volkomen betrouwbaar. Het wil mensen geloof en kracht, inspiratie en richting meegeven voor hun leven. Dat beluisteren we vooral in de woorden die Jezus zelf uitspreekt. 'De Geest des Heren heeft mij gezonden om aan armen de Blijde Boodschap te brengen, aan gevangenen hun vrijlating bekend te maken, en aan blinden dat zij zullen zien, om verdrukten te laten gaan in vrijheid.' En zoals in de eerste lezing de gespannen aandacht uitging naar Ezra, zo zijn hier de ogen van de aanwezigen gespannen gericht op Jezus. En dan zegt hij: 'Het Schriftwoord dat jullie net hebben gehoord is nu in vervulling gegaan.' Dat nu is erg belangrijk. Want daarmee wordt gezegd, dat de Blijde Boodschap op het moment zelf actueel is. Het is geen Boodschap voor een andere tijd of plaats, maar voor hier en nu. Dat zegt Jezus – in het verhaal van Lucas – zo'n 2000 jaar geleden tegen de synagogegangers in Nazaret, maar hij zegt het ook tegen ons vandaag, kerkgangers in Lewedorp.

Verhaal van vreugde

De Blijde Boodschap is voor nu een verhaal van bevrijding en vreugde, als mensen bereid zijn om ernaar te luisteren. Als wij bereid zijn er geloof aan te hechten. Want de Blijde Boodschap voor de armen wordt ook echt een blijde boodschap als wij – hier en nu – proberen hun armoede te verlichten. Het wordt echt een blijde boodschap als wij mensen die gevangen zitten in schuldgevoel of depressieve gedachten – hier en nu – weten te bevrijden van hun onzalige gevoelens en gedachten. Het wordt echt een blijde boodschap, als wij mensen die verblind zijn door achterdocht of haatgevoelens – hier en nu – tot inzicht en inkeer kunnen brengen. Het wordt echt een blijde boodschap, als wij mensen die verdrukt raken in de mallemolen van onze bureaucratie – hier en nu – kunnen ondersteunen met daadwerkelijke hulpbetoon en oprechte woorden van bemoediging.

Zo worden de verhalen van Ezra en van Jezus verhalen die structuur en richting geven aan ons leven. Verhalen die inspiratie en kracht kunnen geven. De Blijde Boodschap is een boodschap van bevrijding en perspectief voor ons, gelovige mensen in Lewedorp anno 2019.  Mag die Blijde Boodschap ons inspireren, mag ze ons leven richten.