Pasen: rebellie van de zachtmoedigheid

Als het woord 'rebellen' valt, dan denken we al gauw aan ruig uitziende mannen (meestal mannen, ja) met een kalasjnikov of zittend op een open jeep met daarop een mitrailleur gemonteerd. Met brute bedreigingen en nietsontziend geweld proberen ze hun doelen te bereiken, meestal omdat ze zich politiek achtergesteld voelen of economisch niet delen in de rijkdom van hun land. Vaak gebeurt dit ten koste van vele doden en gewonden. Niet zelden zijn ouden van dagen, vrouwen en kinderen de eerste slachtoffers, de mensen die zich het minst kunnen verdedigen.

Door sommige van zijn tijdgenoten werd Jezus ook gezien als een rebel. Hij deed en zei dingen, die de gevestigde religieuze leiders de rillingen over hun rug deden lopen. Door zieken te genezen – nota bene op de sabbat! – , door het aan te leggen met mensen die als zondig werden beschouwd, door een buitenlander (!), een Samaritaan als boegbeeld van barmhartigheid op te voeren, door geldbeluste handelaars uit de tempel te verdrijven, haalde hij zich de woede op de hals van priesters en schriftgeleerden.

Maar nergens in de evangelieverhalen wordt Jezus beschreven met een wapen in de hand.

Hij zei zelfs tegen Petrus, toen die hem wilde verdedigen in de Hof van Olijven: 'Doe je zwaard weg, want wie het zwaard hanteert, zal erdoor omkomen.' Jezus had he-le-maal niks met wapens waarmee mensen gewond of gedood kunnen worden. Hij had wel iets met mensen die gewond, buiten gesloten, gekwetst of vernederd waren. Hij verzette zich tegen de gedachte dat zulke mensen 'het wel verdiend of aan zichzelf te danken hadden', waardoor ze in deze sores terecht waren gekomen. Jezus rebelleerde tegen de harteloze houding van wie precies de regels kende en van wie nog beter wist hoe die regels moesten worden toegepast. Hij kwam in opstand tegen de dictatuur van de procedures, waaraan mensen ondergeschikt werden gemaakt. Maar het wapen van zijn rebellie was geen dodelijk wapen, het was het wapen van de zachtmoedigheid.

Dat wapen heeft hem uiteindelijk zijn leven gekost. Einde verhaal.

Einde verhaal? De rebellie van de zachtmoedigheid kent geen einde. Hoe kwetsbaar ook, hoezeer het fragiele wapen ook een noodlottig einde lijkt op te roepen: de zachtmoedigheid laat zich niet klein krijgen. De eeuwen door hebben mensen zich opgetrokken aan deze kwetsbare, maar tegelijk krachtige en onverwoestbare levensweg. Het brute geweld, de pocherige Machers, de meedogenloze mooipraters zullen niet overheersen en overdonderen. Nee, de zachtmoedigheid en de barmhartigheid laten een levensweg zien die toekomst heeft.

Toekomst voor altijd. Dat vieren wij met Pasen.