24 april 2016

Anders leren zien

Overweging op de 5e zondag van Pasen (jaar C)

Lezingen: Handelingen 14,21-27; Johannes 13, 31-33a.34v

Ik begin maar met het intrappen van een open deur. Want ieder weet, dat mensen het niet altijd met elkaar eens zijn. De meningsverschillen kunnen soms behoorlijke spanningen opleveren, wanneer bepaalde politieke of religieuze opvattingen in het geding zijn. En helaas kan niet ontkend worden, dat mensen soms geweld gebruiken om het gelijk aan hun kant te krijgen. Toch zouden verschillen van inzicht nooit aanleiding mogen geven tot het gebruik van machtsmiddelen of van geweld.

Een andere weg

Maar hoe moet dat dan, als je ziet dat mensen – die zich van elkaar onderscheiden door verschillende opvattingen en gebruiken – toch behoren tot een en dezelfde samenleving? We horen vaak over respect hebben voor elkaar. En tegelijk zie je gebeuren, dat toch vooral de ander respect moet hebben voor mij. Respect dus als iets, dat kan worden afgedwongen met fysiek of verbaal geweld. Zoals bijvoorbeeld op voetbalvelden, wanneer men het niet eens is met een beslissing van de scheidsrechter.

17 april 2016

Onvoorwaardelijke zorg

Filmrecensie van: A simple life (2011)
Regie: Ann Hui

Er zijn veel verschillende vormen waarin wij in ons leven de liefde kunnen waarnemen en ervaren. De liefde tussen ouders en hun kinderen is anders dan die tussen kinderen en hun ouders. De liefde als vriendschap tussen vrienden en vriendinnen verschilt van de liefde tussen man en vrouw. We kennen de liefde tussen partners van hetzelfde geslacht. Ook tussen collega's kun je een bepaalde vorm van liefde waarnemen. Bijvoorbeeld als de ene collega in een conflictsituatie het opneemt voor een ander. Of minder dramatisch: als de ene collega een klus van de ander overneemt omdat hij/zij thuis een ziek kind of een zieke partner heeft. Op deze manier heeft de liefde vorm gekregen als wat we gewoonlijk solidariteit noemen. Maar ook genegenheid, erotiek, vriendschap, saamhorigheid of passie kunnen aspecten zijn van dat veelomvattende en tegelijk vaak versleten begrip liefde.

In de op ware gebeurtenissen gebaseerde film A simple life wordt ons de liefde op zeer serene wijze getoond in de verhouding tussen Roger, een jonge vrijgezelle filmproducent, en de oudere Ah Toa, die al sinds generaties de familie van Roger dient als hulp in de huishouding en kinderoppas. Het verhaal speelt zich af in Hongkong, de enorme metropool, waar de regisseuse vooral de menselijke maat, op sobere en prachtige wijze tegelijk, in beeld brengt.

10 april 2016

Pasen, steeds opnieuw

Overweging op de 3e zondag van Pasen (jaar C)

Lezingen: Handelingen 5,27b-32.40b-41; Johannes 21,1-14

Ooit heb ik het verhaal gehoord van een man, die vertelde dat hij ernstig ziek was geweest. Zo ernstig, dat hij op het randje van de dood had gelegen. Niemand begrijpt het, maar hij was weer beter geworden. 'Sindsdien ben ik een ander mens geworden,' zei hij. 'Dingen waar ik mij vroeger druk om maakte, vind ik nu erg betrekkelijk. En waar ik toen aan voorbij leefde, heeft nu veel meer waarde gekregen. Ik leef anders, intenser.' Je kunt je voorstellen, dat deze man voor zijn vrienden en familie een ander mens is geworden. De buitenkant is dezelfde gebleven, maar zijn gedrag, zijn manier van reageren is anders geworden. Wie hem vóór en na zijn ziekte heeft gekend, zal nu zeggen: hij is het, en toch ook weer niet. Hij is anders geworden.

Ornament in de Geertruidskerk
te Geertruidenberg
Twijfel

Iets van die verwarrende ervaring vinden we terug in dat rare zinnetje uit het evangelie: 'Wetend dat het de Heer was, durfde geen van zijn leerlingen hem te vragen: Wie bent U?.' Ze weten dat Hij het is, maar er is toch twijfel: is Hij het echt? Hij was toch geëxecuteerd door de kruisiging? En nu staat Hij hier, eerst als iemand die vraagt om een stuk vis, en later, weer terug op het strand, als de gastheer die hen uitnodigt voor het ontbijt.

03 april 2016

Herinneren helpt

Overweging op de 2e zondag van Pasen (jaar C)

Lezingen: Handelingen 5,12-16; Johannes 20,19-31

Misschien was ik acht of negen jaar, toen mijn vader op een dag vroeg, of ik bij opa wilde vragen om het plintenladdertje te lenen. Dat wilde ik wel doen, maar eerlijk gezegd vergat ik in de loop van de dag om het verzoek uit te voeren. 's Avonds vroeg mijn vader naar het laddertje. Oeps, vergeten! 'Weet je ook, waar ik dat laddertje voor nodig heb?'' vroeg mijn vader. 'Geen idee,' zei ik. 'Weet je ook wat voor dag het is vandaag?' vroeg hij weer. Pas toen ik op de kalender keek, zag ik dat het 1 april was. En ik begreep dat een ladder volkomen zinloos was om plinten te gaan bewerken. Zo zijn er ook mensen die – zonder een spier te vertrekken – een verhaal kunnen opdissen, waardoor je gaat geloven dat het nog gebeurd is ook. Pas als je erover gaat nadenken, kom je tot de conclusie, dat het niet waar kan zijn.
Schilderij van Leendert van der Cooghen uit 1654
gezien in het Catharijnenconvent te Utrecht
op 7 februari 2015

Op zijn kop

Tomas hoefde niet lang na te denken om te concluderen, dat het niet waar kon zijn, wat zijn vrienden hem vertelden. 'Jezus gezien? Neem je grootje in het ootje, maar mij niet!' Tomas wist heel goed wat er gebeurd was. De arrestatie en executie van Jezus stonden nog helder op zijn netvlies. De gedachten aan de oneervolle dood van Jezus, en misschien nog wel meer de onrechtvaardigheid ervan, kon hij maar niet uit zijn kop zetten. En nu zou het volgens zijn vrienden opeens helemaal anders zijn? Ja, dag!